ایام عید نوروز طولانی‌ترین بازه تعطیلی در طی سال است از طرفی چون این ایام با شروع سال جدید و فصل بهار که فصل رویش و رشد نیز هست مصادف است برای شروع اهداف جدید و برنامه‌ریزی کردن نیز بهترین فرصت است.
این تعطیلات به ویژه برای کسانی که قصد شرکت در کنکور را دارند بسیار حائز اهمیت است، زیرا زمان برگزاری کنکور هر ساله در حدود تیرماه یعنی بعد از امتحانات خرداد است و چند سالی است با تغییراتی که در کنکور رخ داده است و برگزاری کنکور در دو نوبت که نوبت اول در اردیبهشت برگزار می‌شود اهمیت تعطیلات نوروز نسبت به قبل بیشتر شده است.
نکته‌ای که لازم است همینجا به آن شاره کنم این است که این تعطیلات نه فقط برای داوطلبان کنکور بلکه برای همه دانش‌آموزان که در هر مقطع تحصیلی هستند، دورانی طلائی و مهم است.
در ادامه این مقاله قصد دارم دلایل اهمیت تعطیلات نوروز و راهکارهای استفاده بهینه از این ایام را برای شما عزیزان بیشتر شرح بدهم تا با مطالعه این مقاله بتوانید علاوه بر استراحت در این ایام به برنامه‌ریزی های درسی و اهدافی که دارید نیز برسید و این ایام سکوی پرش شما برای رسیدن به موفقیت‌های بعدیتان باشد.
چرا درس خواندن در عید مهمه؟
کمی قبل‌تر نیز اشاره کردیم که ایام عید بدلیل تعطیلاتی که دارد موقعیت مناسبی برای جبران کم کاری‌هایی است که ممکن است به هر دلیلی در طی سال اتفاق افتاده باشد زیرا شما در این ایام حدودا نصف یک ماه یعنی حدود 15 روز فرصت دارید تا بخش زیادی از کارها و یا تکالیفی که در طی سال پشت گوش انداخته‌اید را انجام دهید.
این ایام به ویژه برای دانش‌آموزانی که در طی سال به مدرسه میروند اهمیت بیشتری دارد زیرا در طی سال تحصیلی نصف روز مدرسه هستند و بعد از مدرسه نیز باید زمانی برای استراحت خود اختصاص دهند در نتیجه ب در نظر گرفتن همه این موارد تایم مطالعاتی دانش‌آموزان در ایام مدرسه کمتر از زمانی است که بطور کامل وقتشان در روز آزاد باشد. پس لازم است که در این ایام تمام تمرکز خود را روی دروسی بگذارند که در طی سال بنا به هر دلیلی نتوانستند به تسلط کافی برسند.
برای درس خواندن در عید چکار کنیم؟
بطورکلی برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که در ایام نوروز نیز مثل سایر روزهای سال لازم است برنامه‌ریزی مشخص و هدفمندی داشته باشیم، اما تفاوت ایام نوروز با بقیه روزهای سال این است که در این ایام بدلیل تعطیلات عید و رسم و رسوماتی که در بین ما ایرانی‌ها وجود دارد عوامل حواسپرتی و تفریحی بیشتر از روزهای عادی است به همین دلیل درس‌خواندن در این ایام نیازمند یک هدف مهم و داشتن پشتکار است.
در ادامه این مطلب قصد دارم نکات مهم و کلیدی برای هدف‌گذاری و مطالعه در ایام عید برای شما عزیزان شرح بدهم تا بعد از مطالعه این مقاله بتوانید در کنار لذت بردن از این ایام به اهداف و برنامه‌هایی که برای خود مشخص کرده‌اید نیز برسید.
مشخص کردن یک هدف منطقی و قابل دسترس
در ابتدا برای برنامه‌ریزی کردن لازم است شما یک هدف را برای خود تعیین کنید زیرا اگر هدف مشخصی نداشته باشید به مرور زمان انگیزه خود را برای اجرا کردن برنامه‌ریزی از دست خواهید داد زیرا نمی‌دانید برای رسیدن به چه هدفی باید به برنامه‌ریزی خود عمل کنید.
برای مشخص کردن هدف یک نکته لازم است مدنظر داشته باشید این است که هدف شما قابل رسیدن باشد زیرا اگر هدفی که تعیین می‌کنید خیلی ایده‌ال تر از توانایی‌های شما باشد بعد از مدتی با نرسیدن به آن نا امید خواهید شد از طرفی اگر هدفی که مشخص می‌کنید خیلی ساده باشد نیاز به وقت و انرژی زیادی ندارد و در نتیجه مجددا در این حالت نیز بعد از مدتی دست از تلاش برمیدارید.
برای واضح‌تر شدن موضوع را با یک مثال توضیح میدهم: فرض کنید شما فردی هستید که تا قبل از عید در ایام تعطیلی مثل روزهای جمعه روزی 2 ساعت مطالعه می‌کردید به نظر شما آیا منطقی است که شما ناگهان از روز اول عید بتوانید روزی 12 ساعت مطالعه مفید داشته باشید؟مسلما جواب خیر است. حتی اگر یک یا دو روز این کار را انجام دهید اولا مطالعه شما با کیفیت نخواهد بود ثانیا انگیزه شما به سرعت افت خواهد کرد.
برای چنین فردی داشتن هدف منطقی در خصوص ساعت مطالعه این است که در ابتدا ساعت مطالعه خود را از 2 ساعت به 4 ساعت و بعد به 6 ساعت و…بصورت کم کم افزایش دهد تا بدنش بتواند به این شرایط عادت کند.
داشتن یک برنامه‌ریزی شخصی‌سازی شده
نکته که در مورد برنامه‌ریزی باید مدنظر داشته باشید این است که هر فرد برنامه‌ریزی مخصوص خودش را دارد و نمی‌توان یک برنامه کلی برای همه افراد در نظر گرفت. برنامه‌های راهبردی که در آزمون‌های آزمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد صرفا یک نقشه راه کلی را در اختیار شما قرار می‌دهد.
اما برای این که بدانید هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شوید چکار باید انجام دهید نیاز است یک برنامه‌ریزی روزانه و شخصی داشته باشید.
در برنامه‌ریزی خود نیز باید مثل هدف‌گذاری واقع بین باشید به این معنی که زمان استراحت و مطالعه متناسب با شرایط خود داشته باشید، بطور مثال فردی که 10 ساعت بدونه وقفه درس می‌خواند علاوه برا این که کیفیت مطالعاتی‌اش کاهش میابد باعث می‌َشود بعد از مدتی دچار خستگی مفرط شود.
بطورکلی قاعده مشخصی برای تعین بازه زمانی مطالعه و استراحت وجود ندارد اما طبق تجربه بازه‌های زمانی 90 دقیقه مطالعه و 15 دقیقه استراحت می‌تواند برای اغلب افراد کاربرد داشته باشد. زیرا در بازه زمانی کمتر از این تمرکز روی مطلب اتفاق نمی‌افتد و بازه زمانی طولانی‌تر نیز باعث خستگی در زمان مطالعه می‌شود.
روتین ورزشی مناسب و فعالیت بدنی
فراموش نکنید که سلامتی بزرگترین نعمتی است که خداوند به ما داده است و لازم است ما برای محافظت از این نعمت ارزشمند اقداماتی را انجام دهیم که یکی از مهمترین این کارها ورزش کردن است. برای شمایی که ممکن است در سال کنکور باشید و فرصت کافی برای رفتن به باشگاه و یا انجام ورزش‌های سنگین را نداشته باشید پیشنهاد می‌شود در تایم‌های استراحت خود نرمش‌هایی را برای کمک به سلامت ستون فقرات و عضلات بدن خود انجام دهید.
پیشنهاد دیگر این که هنگام مرور مطالبی که خلاصه‌نویسی کرده‌اید و یا مرور مطالبی که می‌خواهید به ذهنتان بسپارید راه بروید همه این کارها در زمانی که بدن شما برای ساعات طولانی تحرک خاصی ندارد می‌تواند بسیار مفید باشد.
همچنین می‌توانید در ایام عید که هوا گرم‌تر می‌شود صبح و یا بعد از ظهر نیم ساعت زمان را به پیاده‌روی کردن و انجام حرکات نرمشی اختصاص دهید و این نکته را بخاطر داشته باشید که هورمون‌هایی که در زمان ورزش در بدن شما ترشح می‌شود به یادگیری بهتر مطالب درسی نیز کمک می‌کند.
تغذیه مناسب
تغذیه مناسب نیز مثل ورزش کردن یکی دیگر از عوامل موثر در سلامتی است. همانطور که همه ما میدانیم با شنیدن اسم نوروز به یاد آجیل و شیرینی شب عید می‌افتیم ولی باید دقت کنیم برای این که بتوانیم بازده مطالعاتی خود را به ویژه در ایام نوروز بالا ببریم لازم است تغذیه مناسب که سرشار از پروتئین و ویتامن‌های مغذی است داشته باشیم زیرا رژیم غذایی ناسالم در عملکرد مطالعه ما تاثیر بسیار مخربی دارد.
البته مصرف به اندازه آجیل می‌تواند برای سلامت مغز مفید باشد.
دوری از عواملی که موجب حواسپرتی می‌شود
همانطور که پیش‌تر نیز توضیح داده شد در نوروز بدلیل تعطیلات و دید و بازدیدهایی که در این ایام هست اغلب خانوادهها یا خودشان مهمان دارند و یا به مهمانی میروند همچنین بعضی از خانوادهها در این ایام به مسافرت میروند در نتیجه عوامل حواسپرتی برای درس خواندن زیاد است.
در نتیجه لازم است کسانی که قصد دارند در ایام نوروز درس بخوانند با قرار گرفتن در محیطی که عوامل حواسپرتی در آن محیط به کمترین سطح رسید باشد قرار بگیرند.
یکی از مکان‌هایی که در عید برای مطالعه کردن و جمع‌بندی می‌توان از آن استفاده کرد که همه مواردی که در قبلا توضیح دادیم در آن رعایت شود شرکت در اردوهای مطالعاتی است. برای آشنایی با شرایط اردو مطالعاتی پیشنهاد می‌کنم مقاله ما درباره اردوی مطالعاتی نوروز 1404مطالعه کنید.
سخن آخر
من در این مطالب سعی کردم مهمترین نکاتی که لازم است برای داشتن بیشترین بازدهی در زمان عید داشته باشیم توضیح دادم تا شما عزیزان با رعایت کردن و اجرای این مسائل بتوانید از دوران طلائی تعطیلات نوروز بیشترین استفاده را بکنید.
نویسنده: نیلوفر ملک نژاد-کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
