مهندسی شهرسازی در یک تعریف ساده و عامیانه عبارت است از مداخله و تنظیم فضا به منظور بهبود کیفیت زندگی ساکنان.
با افزایش جمعیت شهرنشینی این سوال پیش می‌آید که آیا شرایط برای اسکان و زندگی از نظر اقتصادی اجتماعی و فرهنگی چه طور باید برنامه ریزی و فراهم شود.به همین دلیل در چند دهه اخیر شاهد اهمیت بیشتر این رشته هستیم و خیلی از دانشگاه های معروف در این رشته دانشجو می پذیرد به این دلیل که این رشته توانسته است کمک های بسیار زیادی به حل مشکلاتی که در سطح شهر و جامعه با آن برمی‌خوریم داشته باشد.
شهرساز به تحولات اجتماعی سیاسی یک شهر می پردازد و هدفش این است که در یک شهر تمام جوانب رعایت شود و به صورت خیلی مناسبی کنترل و هماهنگی صورت گیرد و روز به روز پیشرفت کند.
بطور کل شهرسازی جز رشته های مهندسی است اما در دانشکده هنر و معماری تدریس می‌شود.
6محور اصلی رشته شهرسازی:
1. برنامه ریزی شهری
2. برنامه ریزی حمل و نقل
3. برنامه ریزی منطقه ای
4. برنامه ریزی شبکه های زیرساختی
5. برنامه ریزی محیط زیست
6. طراحی شهری
مهندسان شهرساز با توجه به این ۶ محور اصلی، برای حل معضلات شهری برنامه ریزی کرده و اقدام می کنند. با توجه به این که این رشته دروس عملی هم دارد، توانایی طراحی، قدرت تخیل و درک فضا از جمله توانایی های است که به دانشجو آموز داده می شود و اگر خود دانشجو از قبل این مهارت ها را داشته باشد، مسلما انجام پروژه های عملی برای او آسان تر خواهد بود. علاقه به مفاهیم هنری و تکنیکی و انجام کارهای فنی مانند نقشه برداری و مدلسازی به موفقیت دانشجو در این رشته کمک می کند. دانشجویان این رشته باید در کار با کامپیوتر، ریاضیات (به خصوص آمار) و زبان انگلیسی قوی باشند تا در رشته شهرسازی موفق تر عمل کنند.
کدام دروس در مقطع دبیرستان در رشته مهندسی شهرسازی مهم است؟
به علت اینکه شهرسازی میان رشته‌ای است، دروس متفاوتی از دوره دبیرستان میتوانند برای موفقیت در آن در دانشگاه مفید واقع شوند. به علت درگیر بودن با طراحی فضاهای شهری و مباحث هنری، دروس مرتبط با سواد بصری، دروس رشته هنر و دروس رشته معماری هنرستان به یقین کمک کننده خواهند بود.
مقاطع تحصیلی مهندسی شهرسازی
امکان ادامه تحصیل در مهندسی شهرسازی تا مقطع دکتری وجود دارد.
گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی شهرسازی
– برنامه ریزی شهری
– طراحی شهری
– مدیریت شهری
– برنامه ریزی منطقه ای
گرایش های دکتری مهندسی شهرسازی
– شهرسازی
– شهرسازی اسلامی
– برنامه ریزی شهری
– طراحی شهری
– مدیریت شهری
دروس این رشته در طول تحصیل
تعداد کل واحدهای درسی:140 واحد
دروس پایه(32واحد)
درآمدی بر شهرشناسی
مبانی جامعه‌شناسی
درک و بیان محیط شهری
مبانی جغرافیا
مبانی اقتصاد
بوم‌شناسی طبیعی و انسانی
کاربرد ریاضیات در شهرسازی
کارگاه بیان تصویری
کاربرد هندسه در شهرسازی
زبان تخصصی
دروس اصلی(42واحد)
کاربرد نقشه‌برداری
کاربرد رایانه در شهرسازی
تاریخ و فرهنگ شهرنشینی جهان
تاریخ و فرهنگ شهرنشینی ایران
آشنایی با مبانی معماری وساختمان
مبانی مهندسی شبکه حمل و نقل
کارگاه مهندسی شبکه حمل و نقل
مبانی مهندسی تأسیسات شهری
کارگاه مهندسی تأسیسات شهری
طراحی و کاربرد نظام اطلاعات
آمار و روش‌های کمی در شهرسازی
آشنایی با مصالح و ساخت
جغرافیای شهری
جامعه‌شناسی شهری
اقتصاد شهری
کارگاه مطالعات شهری
حقوق و قوانین شهری.
دروس تخصصی(31واحد)
مبانی و روش‌های برنامه‌ریزی شهری
مبانی و روش‌های طراحی شهری
کارگاه برنامه‌ریزی شهری (کاربری زمین)
کارگاه طراحی شهری
مبانی و روش‌های برنامه‌ریزی مسکن
کارگاه برنامه‌ریزی مسکن
مدیریت و سازمان اجرایی شهری
کارگاه طرح‌های اجرایی
شناخت فضاهای شهری ایران
روش تحقیق در شهرسازی
کارگاه آماده سازی زمین
کارگاه برداشت کاربری
طرح نهایی.
کدام دانشگاه ها مهندسی شهرسازی دارند؟
دانشگاه های
تهران
هنر اسلامی تبریز
هنر تهران
خوارزمی تهران
فردوسی – مشهد
شیراز
بین المللی امام خمینی(ره) – قزوین
هنر اصفهان
مازندران – بابلسر
گیلان – رشت
یزد
بجنورد
سمنان
غیرانتفاعی رسام – کرج
مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بویین زهرا
لرستان – خرم آباد
خلیج فارس – بوشهر
ارومیه
کردستان – سنندج
غیرانتفاعی صنعتی سجاد – مشهد
بوعلی سینا – همدان (محل تحصیل کبودر آهنگ)
سلمان فارسی – کازرون
صنعتی جندی شاپور – دزفول
مرکز آموزش عالی لار
افرادی که میخواهند مهندسی شهرسازی را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند لازم است چه توانایی هایی داشته باشند؟
1-داشتن قدرت تخیل، دید هندسی و درک خوبی از محیط اطراف خود داشته باشند
2-مهارت داشتن در طراحی
3-علاقمند به مفاهیم هنری مثل طراحی و روانشناسی رنگ ها
4-داشتن مهارت در زمینه‌هایی مثل نقشه بردای و مدلسازی
5-همچنین قوی بودن در ریاضیات به خصوص آمار، زبان انگلیسی و استفاده از کامپیوتر
بازار کار مهندسی شهرسازی:
با توجه به این که شهرسازی جدید است و هنوز بازار کار اشباعی ندارد فارغ الاتحصیلان در آینده کاری خوبی پیش رو خواهند داشت و این افراد میتوانند امیدوار باشند که در بخش دولتی، در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، شهرداری ها، وزارت کشور، استانداری ها و سایر ارگان های وابسته به وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی مشغول به کار شوند.
شرایط ادامه تحصیل در خارج از ایران برای مهندسی شهرسازی چگونه است؟
فارغ التحصیلان میتوانند در دو رشته طراحی و برنامه ریزی شهری در دانشگاه های جهان پذیرش بگیرند و یا رشته‌های تخصصی دیگری مانند طراحی مجتمع‌های مسکونی بسته با دانشگاه انتخابی برای ادامه تحصیل وجود دارند. لازم به اشاره است که دانشگاه‌های مختلف در هر بازه زمانی، شرایط متفاوتی برای پذیرش دانشجو دارند.
